Đảo tranh chấp
Đảo Nam Yết
Ảnh vệ tinh chụp đảo Nam Yết và rạn san hô
Vị trí của đảo Nam Yết
Vị trí của đảo Nam Yết
đảo
Nam Yết
Địa lý
Vị trí Biển Đông
Tọa độ 10°10′54″B 114°21′36″Đ / 10,18167°B 114,36°ĐTọa độ: 10°10′54″B 114°21′36″Đ / 10,18167°B 114,36°Đ
Quốc gia quản lý  Việt Nam
Tranh chấp giữa
Quốc gia  Đài Loan

Quốc gia

 Philippines

Quốc gia

 Trung Quốc

Quốc gia

 Việt Nam
Ảnh vệ tinh của bãi san hô Tizard do NASA chụp
đá/bãi Bàn Than
đảo Sơn Ca
đá Én Đất
đảo Nam Yết
đá Lạc
đá Ga Ven
Đảo Nam Yết và các thực thể địa lý xung quanh (nguồn: NASA).
Tài liệu hàng hải quốc tế gọi khu vực rạn san hô vòng dạng hở này là
Tizard Bank.
Bia chủ quyền do Việt Nam dựng trên đảo

Nam Yết (tiếng Anh: Namyit Island; tiếng Filipino: Binago; giản thể: 鸿庥岛; phồn thể: 鴻庥島; bính âm: Hóngxiū dǎo, Hán-Việt: Hồng Hưu đảo) là một đảo san hô thuộc cụm Nam Yết của quần đảo Trường Sa. Đảo này nằm cách đảo Ba Bình khoảng 11 hải lý (20,4 km) về phía nam1 và cách đảo Sinh Tồn 33 km về phía bắc-đông bắc.2 Đi tàu thủy từ đất liền Việt Nam đến đảo mất hơn hai ngày và hai đêm.3

Đảo Nam Yết là đối tượng tranh chấp giữa Việt Nam, Đài Loan, Philippines và Trung Quốc. Hiện Việt Nam đang kiểm soát đảo này như một phần của xã Sinh Tồn, huyện Trường Sa, tỉnh Khánh Hòa4 (xã Sinh Tồn thuộc huyện Trường Sa được thành lập năm 2007 trên cơ sở đảo Sinh Tồn và các đảo, đá, bãi phụ cận).5 Quanh đảo có bờ kè bằng bê tông được xây dựng trong tám năm (1998-2006).3

Địa lý

Đảo có dạng hình bầu dục hơi hẹp bề ngang, nằm theo trục đông-tây với chiều dài khoảng 600 m, chiều rộng khoảng 125 m và diện tích đạt 6 ha.1 Theo bản đồ tỉ lệ xích 1:50000 do Tổng cục Địa chính (Việt Nam) ấn bản năm 1998 thì đảo này dài 650 m, rộng 200 m và có diện tích khoảng 9,7 ha.2 Đảo cao 2-3,5 m.2 Đảo Nam Yết là một phần của một rạn san hô vòng lớn nên mặt ngoài (phía nam) rất dốc và sâu trong khi mặt trong (phía bắc, hướng vào vụng biển) thì thoải đều và nông.6

Đất trên đảo này chủ yếu là sạn, sỏi và cát thô từ đá mẹ là san hô, vỏ sò ốc và chỉ mới hình thành khoảng nửa sau Holocen.7 Kết quả khảo sát năm 1973 cho thấy đất cát ven bờ đảo có lượng cation Ca2+ và Na+ trao đổi cao; đất cát pha thịt giữ nước kém. Vào giữa đảo thì cation canxi và natri trao đổi giảm mạnh; đất giàu lân hơn, tương đối ít cát và giàu thịt nên giữ nước tốt hơn.8

Khí hậu đảo Nam Yết mang đặc trưng của khí hậu nam biển Đông, nhiệt độ trong năm cao và biến thiên theo mùa không lớn, trung bình từ 26,5 °C đến 27 °C.2 Ba tháng cuối năm là thời gian mưa nhiều nhất. Trung bình mỗi năm có 13 cơn bão và áp thấp đi qua đảo này.2

Môi trường

Bờ đảo Nam Yết gồm các bãi cát vụn san hô nhẹ và xốp, không ổn định, thường thay đổi theo mùa gió tác động. Đảo được bao bọc bởi một thềm san hô ngập nước lan rộng từ 300 đến 1.000 m so với bờ đảo1 , và thậm chí thềm này mở rộng đến 2.000 m ở phía tây.9 Độ phủ san hô ở các điểm rạn phía bắc là 58%, phía nam là 36%, trung bình cả vùng quanh đảo là 47,1 %.6 Bãi cỏ biển diện tích 10 ha nơi đây gồm hai loài là cỏ bò biển (Thalassia hemprichii) và cỏ xoan (Halophila ovalis).10

Đảo này không có nước ngọt.1 Lớp cát mặt và lớp đá vôi san hô không có khả năng giữ nước nên sau mỗi trận mưa thì nước sẽ ngấm dần ra biển.11 Thảm thực vật trên đảo nghèo nàn nhưng hệ cây thân gỗ trên đảo phát triển khá tốt nhờ đất cát có trộn lẫn phân chim giúp rễ cây có điều kiện phát triển.6 Các loại cây nước lợ như bàng vuông, bão táp, keo, mù u, phong ba, dừa và các loại cỏ dại, dây leo có thể mọc được.1

Kết quả thống kê của Đỗ Công Thung & ctg (2009) cho thấy đảo này có tổng cộng 58 loài thực vật trên cạn, 185 loài thực vật phù du, 141 loài động vật phù du, 225 loài sinh vật đáy, 298 loài san hô, 186 loài cá rạn san hô và 8 loài rùa biển và thú biển.12

Khu bảo tồn biển Nam Yết

Ngày 26 tháng 5 năm 2010, Thủ tướng Chính phủ Việt Nam ký Quyết định số 742/QĐ-TTG phê duyệt Quy hoạch hệ thống khu bảo tồn biển Việt Nam đến năm 2020. Căn cứ theo phụ lục I "Danh sách các khu bảo tồn biển Việt Nam đến năm 2015" đính kèm quyết định này thì Khu bảo tồn biển Nam Yết sẽ được thành lập với tổng diện tích là 35.000 ha, trong đó diện tích biển là 20.000 ha.13 Tháng 6 năm 2012, tổ chức Trung tâm sách kỷ lục Việt Nam - Vietkings xếp Khu bảo tồn biển Nam Yết là khu bảo tồn biển lớn nhất Việt Nam.9 Tháng 9 năm 2012, Bộ Nông nghiệp và Phát triển Nông thôn Việt Nam tuyên bố rằng vào năm 2013 thì họ mới bắt đầu lập quy hoạch chi tiết cho khu bảo tồn biển Nam Yết.14

Tham khảo

Chú thích

  1. ^ a ă â b c Cục Chính trị 2011
  2. ^ a ă â b c Trần & ctg 2012, tr. 239
  3. ^ a ă Lý Hà Thao (17 tháng 5 năm 2007). “Kỳ III: Đảo Nam Yết anh hùng rợp bóng dừa xanh”. Trang web thông tin Kinh tế - Xã hội tỉnh Bến Tre. Truy cập ngày 25 tháng 8 năm 2012. 
  4. ^ Theo liệt kê trong Phụ lục I của Quyết định số 346/QĐ-TTg ngày 15 tháng 3 năm 2010 của Thủ tướng Chính phủ CHXHCNVN về việc phê duyệt Quy hoạch hệ thống cảng cá, bến cá đến năm 2020, định hướng đến năm 2030
  5. ^ Nghị định số 65/2007/NĐ-CP ngày 11 tháng 04 năm 2007 của Chính phủ CHXHCNVN về việc điều chỉnh địa giới hành chính thị xã Cam Ranh và huyện Diên Khánh để thành lập huyện Cam Lâm; điều chỉnh địa giới hành chính để thành lập xã, thị trấn thuộc các huyện: Cam Lâm, Trường Sa và mở rộng phường Cam Nghĩa thuộc thị xã Cam Ranh, tỉnh Khánh Hoà
  6. ^ a ă â Trần & ctg 2012, tr. 246
  7. ^ Trần & ctg 2012, tr. 240, dẫn lại Vũ Nhật Quang & Trần Duy Tứ (1998)
  8. ^ Trịnh 1975, tr. 29
  9. ^ a ă “Công bố 9 kỷ lục trong lĩnh vực biển và hải đảo Việt Nam”. Tổ chức Kỉ lục Việt Nam. Truy cập ngày 5 tháng 6 năm 2012. 
  10. ^ Trần & ctg 2012, tr. 246, dẫn lại Đỗ Công Thung & ctg 2009
  11. ^ Trịnh 1975, tr. 31
  12. ^ Trần & ctg 2012, tr. 245
  13. ^ “Quyết định số 742/QĐ-TTG của Thủ tướng Chính phủ: V/v phê duyệt Quy hoạch hệ thống khu bảo tồn biển Việt Nam đến năm 2020”. Cổng thông tin điện tử Chính phủ (Việt Nam). Truy cập ngày 15 tháng 5 năm 2013. 
  14. ^ Thái Bình (18 tháng 9 năm 2012). “Khánh Hòa: Lập khu bảo tồn biển ở huyện đảo Trường Sa”. Đài Tiếng nói Việt Nam. Truy cập ngày 20 tháng 9 năm 2012. 

Thư mục

  • Cục Chính trị (2011), Những điều cần biết về hai quần đảo Hoàng Sa, Trường Sa và khu vực thềm lục địa phía nam (DK1), Cục Chính trị, Bộ Tư lệnh Hải quân (Việt Nam) 
  • Trần Đức Thạnh (chủ biên); Lê Đức An; Nguyễn Hữu Cử; Trần Đình Lân; Nguyễn Văn Quân; Tạ Hoà Phương (2012), Biển đảo Việt Nam - Tài nguyên vị thế và những kì quan địa chất, sinh thái tiêu biểu, Hà Nội: Nhà xuất bản Khoa học tự nhiên và Công nghệ, ISBN 978-604-913-063-2 
  • Trịnh, Tuấn Anh (1975), “Phúc trình cuộc thám sát hòn Nam Yít thuộc quần đảo Trường Sa vào mùa thu năm 1973”, Tập san Sử Địa (Sài Gòn: Nhà in Văn Hữu) 29 

Hình ảnh

(Nguồn: Wikipedia)