| Nội dung | Cuộc xung đột Nam – Bắc triều | Cuộc xung đột Trịnh – Nguyễn |
| Thời gian | Năm 1533 – 1592 | Năm 1627 – 1672 |
| Nguyên nhân | - Nhà Lê suy yếu, sự tranh chấp giữa các phe phái phong kiến diễn ra quyết liệt: + Năm 1527, Mạc Đăng Dung lập nhà Mạc (Bắc triều). + Năm 1533, Nguyễn Kim lập ra Nam triều. | Mâu thuẫn giữa Trịnh Kiểm và Nguyễn Hoàng. |
| Diễn biến | - Chiến tranh kéo dài hơn 60 năm. - Thanh – Nghệ là chiến trường chính. | - Chiến tranh kéo dài gần 50 năm. - Quảng Bình – Hà Tĩnh là chiến trường ác liệt. |
| Kết quả | Năm 1592, Nam triều chiếm Thăng Long, họ Mạc chạy lên Cao Bằng, chiến tranh chấm dứt. | Đất nước bị chia cắt Đàng Trong và Đàng Ngoài. |
(Nguồn: trang 147 sgk Lịch Sử 7:)